Pèmakilti yon nouvo fason pou nou pwoteje tè nou yo
Nan peyi Dayiti agrikilti reprezante yon gwo moso nan ekonomi popilasyon an, se sak fè yo te toujou di Ayiti se yon peyi esansyèlman agrikòl. Men pratik nou itilize pou nou fè jaden yo gen gwo konsekans sou anviwònnman sa ki lakòz preske tout tè yo finn degrade epi ki rann tè a pa pwodwi ankò.
Souvan moun ki pratike agrikilti tradisyonèl, anvan yo fè jaden, yo boule tè a swa yo rabourel avèk chari oubyen yo itilize pikwa pou pikel. Jounen jodia agrikilti ki makònen ak pèmakilti pote yon lòt refleksyon nan kesyon pran swen tè. Nan prensip pèmakilti li fè nou konprann chak fwa nou raboure tè a nou kraze’l, nou kouri dèyè yon kantite eleman nitritif avek yon paket mikwo òganis ki pèmet li jwenn oksijèn kap anpeche tè yo ale sitou sa ki nan mòn yo.
« Pran swen tè » se yon prensip nan pèmakilti ki baze sou agrikilti dirab, pwoteksyon anviwonnman epi valorizasyon biyodivèsite.
Men gen anpil move pratik ki nan tradisyon nou ki pa bon pou tè ak pou ti ensèk kap viv nan tè a. Move pratik sa yo pa ekzanp boule tè, raboure tè a souvan, plante yon sèl espès sou tè a. Sa yo kontribye pou fè tè a vin pòv, pou fè mikro òganis yo ale epi fè majorite kouch arab la ale nan lanmè.
Depatman òtikilti jaden botanik okay la pote pou nou kèk prensip pèmakilti nou dwe konnen :
Selon etik nimewo 1 pèmakilti nou dwe :
1- Vire tè a yon sèl fwa
2- Kite tè a kouvwi ; pou anpeche evaporasyon, erozyon.
3- Plante plizyè espès ansanm
4- Itilize konpòs oubyen fimye
5- Plante espès ki gen kapasite pou repouse ensèk nwizib yo.
Ou menm ki konn gen pwojè nan agrikilti, ou menm ki konn travay ansanm avek agrikiltè ki gen yon ansanm de prensip tradisyonel, ann eseye konprann pèmakilti.
Ou menm ki gen konesans sou jesyon tè ann pataje konesans nou, ann mete plis enfòmasyon deyò pou nou ka sansibilize lòt yo, pou pèmet yo gen yon lòt vizyon de sa nou rele pèmakilti an Ayiti.
Kommentare